Alert legislacyjny: rząd chce wprowadzić „urlop energetyczny”. To zapowiedź zamykania elektrowni węglowych i kopalń
Projekt ustawy o osłonach socjalnych dla pracowników sektora elektroenergetycznego i branży górnictwa węgla brunatnego to próba prawnego uregulowania nadchodzącego zamykania elektrowni i kopalń z perspektywy pracowników tych sektorów. Nowe przepisy pokazują, że perspektywa tych wydarzeń jest już bliska.
Obszar legislacyjny:
Projekt ustawy o osłonach socjalnych dla pracowników sektora elektroenergetycznego i branży górnictwa węgla brunatnego reguluje zasady, na których pracownicy przedsiębiorstw energetycznych oraz przedsiębiorstw górniczych węgla brunatnego będą nabywać prawo do urlopu energetycznego, urlopu górniczego albo jednorazowej odprawy pieniężnej. Przepisy, których autorem jest Ministerstwo Aktywów Państwowych znajduje się obecnie na etapie opiniowania.
Ścieżka legislacyjna
Zanim projekt zostanie skierowany do Sejmu trafi on pod obrady m.in. Komitetu Rady Ministrów do Spraw Cyfryzacji, Komitetu do Spraw Europejskich, Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów czy Stałego Komitetu Rady Ministrów.
Najważniejsze informacje
Według projektu urlop energetyczny lub górniczy będzie przeznaczony dla tych pracowników przedsiębiorstw energetycznych i kopalń węgla brunatnego, którzy:
- W dniu wejścia w życie ustawy nie będą uprawnieni do pobierania emerytury.
- Zostali zwolnieni z pracy z powodu wyłączenia jednostki wytwórczej, systemowej redukcji wydobycia węgla brunatnego lub zakończeniu wydobycia węgla brunatnego.
- Nabycie urlopu pozwoli im na nabycie prawa do emerytury.
- Do uzyskania prawa do emerytury pozostały im maksymalnie 4 lata pracy.
Warto dodać, że minister właściwy do spraw aktywów państwowych określi, w drodze rozporządzenia, wykaz stanowisk pracy uprawniających do urlopu górniczego i urlopu energetycznego. Uprawniony będzie je otrzymywał przez maksymalnie 4 lata. Straci on je, tylko w przypadku nabycia uprawnień do emerytury lub podjęcia pracy na podstawie stosunku pracy, umowy cywilnoprawnej, jednoosobowej działalności gospodarczej lub na innej podstawie w przedsiębiorstwie energetycznym lub w kopalni.
Jednorazowa odprawa pieniężna ma natomiast przysługiwać pracownikom sektora energetycznego, którzy tracą pracę z powodu wyłączenia jednostki wytwórczej, systemowej redukcji wydobycia węgla brunatnego lub zakończeniu wydobycia węgla brunatnego, nie są uprawnieni do pobierania emerytury, ale odbyli co najmniej 5-letni staż pracy u pracodawcy. Odprawa ma odpowiadać 12-krotności miesięcznego wynagrodzenia pracownika obliczanego jak wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy.
Polski węgiel droższy o 140% więcej niż rok temu. To zła informacja dla Polaków
Co z tego wynika?
Średni wiek elektrowni węglowych w Polsce wynosi obecnie 49 lat. Większość takich bloków będzie wycofywana z użytku, a jak podkreśla URE może się to wiązać z narastającą luką generacyjną w polskim systemie elektroenergetycznym (w 2034 r. może to być nawet 4,6 GW). Obecnie toczy się dyskusja nad ewentualnym przedłużeniem funkcjonowania bloków 200 MW, które miałyby pomóc utrzymać stabilność systemu.
Polskie kopalnie także mają być sukcesywnie zamykane. Zgodnie z wynegocjowaną przez rząd umową społeczną ostatnia kopalnia miałaby zostać zamknięta w 2049 r. Jednak kwestia ta nadal nie została ostateczne potwierdzona przez Komisję Europejską. Tymczasem na poziomie unijnym bliska finału jest już ścieżka legislacyjna związana z nowymi normami emisji metanu. Wdrożenie tych przepisów w obecnym kształcie może spowodować drastyczne przyspieszenie zamykanie branży górniczej.
Projekt ustawy o osłonach socjalnych dla pracowników sektora elektroenergetycznego i branży górnictwa węgla brunatnego to próba prawnego uregulowania nadchodzącego zamykania elektrowni i kopalń z perspektywy pracowników tych sektorów. Nowe przepisy pokazują, że perspektywa tych wydarzeń jest już bliska.
