TGE pomoże Ukrainie zbudować rynek energii

Towarowa Giełda Energii wraz z Izbą Rozliczeniową Giełd Towarowych podpisały trójstronne porozumienie z Ukraińską Giełdą Energii (UEEX). W ramach partnerstwa, Polska ma wspierać Ukrainę w integracji jej rynku kapitałowego z międzynarodowymi.

„Podpisane dzisiaj porozumienie między Towarową Giełdą Energii, Izbą Rozliczeniową Giełd Towarowych a Ukraińską Giełdą Energii jest kolejnym elementem zacieśniania relacji z naszymi ukraińskimi przyjaciółmi. W lipcu tego roku, razem z Europejskim Bankiem Odbudowy i Rozwoju, zainicjowaliśmy współpracę z Narodową Komisją Papierów Wartościowych i Giełd Ukrainy, która ma na celu m.in. wspieranie integracji ukraińskiego rynku kapitałowego z międzynarodowymi rynkami kapitałowymi. Tymi wszystkimi działaniami chcemy podkreślić nasze zaangażowanie i niesłabnącą chęć aktywnej pomocy Ukrainie” – powiedział Marek Dietl, prezes Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie.

Głównym celem porozumienia jest wykorzystanie wiedzy i doświadczenia obu stron w celu rozwijania rynku giełdowego. Umowa obejmuje różne działania, które mają przyczynić się do rozwoju rynku towarowego na Ukrainie oraz jego harmonizacji z międzynarodowymi rynkami kapitałowymi.

Eksperci z Towarowej Giełdy Energii, Izb Rozliczeniowych Giełd Towarowych oraz UEEX utworzą zespół ds. współpracy, który będzie zajmować się określeniem koncepcji i zakresu działań związanych z rozwojem rynków towarowych na Ukrainie. Pierwszym etapem będzie przygotowanie raportu zawierającego analizę, rekomendacje i priorytety dotyczące m.in. świadczenia usług doradczo-outsourcingowych przez TGE i IRGiT w zakresie rynków energii i gazu oraz potencjału handlu gazem ziemnym i energią elektryczną między Polską a Ukrainą. Porozumienie obejmuje również identyfikację obszarów przyszłej współpracy produktowej.

„TGE wyróżnia się zdolnością adaptacji do nowych warunków i okoliczności regulacyjnych. Niezależnie od dynamiki zachodzących zmian, polska giełda na każdym etapie swojej działalności udowadnia, że jest wiarygodnym i stabilnym partnerem dla uczestników rynku. A to wielka wartość, szczególnie w dobie transformacji energetycznej. Tym bardziej doceniamy fakt, że strona ukraińska, pomimo sytuacji, w jakiej się znalazła, zaufała nam i postawiła na swój rozwój. Zamierzamy wspólnie wypracować stałe rozwiązania giełdowe w standardzie europejskim, których beneficjentami będą uczestnicy tamtejszego rynku. I choć jesteśmy na początku naszej współpracy, mogę śmiało powiedzieć, że potencjał, jaki w niej tkwi, to dobry prognostyk na przyszłość, zarówno dla TGE, jaki i UEEX” – mówił Piotr Zawistowski, prezes Towarowej Giełdy Energii.

„Obecnie dla Ukrainy sprawą najwyższej wagi jest kontynuowanie i wspieranie procesu dalszej integracji europejskiej, rozwijanie współpracy regionalnej i tworzenie możliwości transgranicznego handlu energią i innymi towarami. Wspólna inicjatywa UEEX, TGE i IRGiT ma na celu wzmocnienie tego procesu poprzez opracowanie wspólnych rozwiązań w zakresie rozliczeń, produktów i warunków dostępu dla uczestników rynku. Rynki Ukrainy i Polski są największymi w Europie Wschodniej i mają znaczny potencjał wzrostu zarówno w zakresie produktów energetycznych, jak i innych towarów” – powiedział Oleksii Dubowskyi, przewodniczący Rady Giełdy UEEX.

Dodatkowo, na mocy porozumienia, padła deklaracja współpracy w ramach projektu SEEGAS, inicjatywy Sekretariatu Energy Community, która ma na celu koordynację działań i harmonizację praktyk prowadzących do rozwoju zintegrowanego rynku gazu w regionie Europy Południowo-Wschodniej. Polska przystąpiła do niej inicjatywy już w lipcu 2021 roku.

Polska i Ukraina dążą do rozwoju transgranicznego handlu energią. Kluczowe porozumie TGE

W jakim stanie znajduję się ukraińska infrastruktura energetyczna?

Według szacunków, od początku wojny Rosjanie okupowali, zniszczyli lub uszkodzili około 50% całej ukraińskiej infrastruktury energetycznej. Od końca października 2022 do początku marca 2023 roku Rosja przeprowadziła aż 31 ataków na infrastrukturę, wykorzystując rakietowe lub dronowe kamikaze.

Ukraiński minister energetyki, Herman Hałuszczenko, poinformował, że trwają prace nad naprawą uszkodzonych sieci energetycznych, a także podejmowane są działania w celu zapewnienia dodatkowych źródeł energii, których Ukraina wcześniej nie posiadała.

Jednak, w związku ze zniszczeniami i migracjami jakie wywołała wojna, konsumpcja energii w ubiegłym spadła w Ukrainie o aż 32% względem 2021 roku, kiedy zużycie wynosiło prawie 125 mld terawatogodzin.

Koszt klimatyczny rosyjskiej inwazji na Ukrainę to prawie 25 mld euro. Rosjanie zniszczyli 24 proc. ukraińskich OZE

Czy Ukraina jest gotowa na zimę?

Ukraina, mimo trudnych warunków związanych z pełnoskalową wojną, intensywnie przygotowuje się do nadchodzącej zimy. Jednym z głównych wyzwań, przed którymi stoi rząd w Kijowie, jest zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego kraju. Obecnie wartość zniszczeń infrastruktury energetycznej Ukrainy wynosi aż 10,6 miliarda dolarów, jednak potrzeby finansowe sektora są niemal pięć razy większe.

Zdaniem Hermana Hałuszczenki, kraj jest przygotowany na zimowy sezon, mimo trwających ataków na infrastrukturę. Minister ogłosił, że Ukraina planuje zgromadzić odpowiednią ilość surowców do wyprodukowania co najmniej 1,7 GW energii, co ma wystarczyć do ocieplenia budynków w kraju.

Premier Ukrainy, Denys Szmyhal, planuje także wdrożyć skuteczne środki ochrony stacji elektroenergetycznych przed atakami dronów i rakiet wroga. Projekty te są już opracowane i mają być realizowane przez cały rok, aby przygotować się do zbliżającego się sezonu grzewczego.