Alert legislacyjny: rząd wprowadza ustawę oczyszczającą spółki skarbu państwa z „brudnej energii”

Projektowane przepisy mają na celu utworzenie Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego (NABE) oraz umożliwienie spółkom Skarbu Państwa będącym właścicielami elektrowni węglowych pozyskiwanie kapitału na inwestycje zero- i niskoemisyjne.

Obszar legislacyjny

18 lipca 2023 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zasadach udzielania przez Skarb Państwa gwarancji za zobowiązania Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego. Projekt zakłada utworzenie Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego oraz ma na celu przyspieszenie transformacji elektroenergetycznej i wzmocnienie bezpieczeństwa energetycznego Polski.

Ścieżka legislacyjna

Projekt został przyjęty przez rząd i skierowano go do Sejmu, gdzie będzie dalej procedowany.

Najważniejsze informacje

W myśl projektu ustawy utworzenie NABE nastąpi w dwóch etapach. W pierwszym Skarb Państwa wykupi od takich spółek Skarbu Państwa jak: PGE Polska Grupa Energetyczna, ENEA, TAURON Polska Energia oraz ENERGA, ich spółki zależne zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej w konwencjonalnych elektrowniach węglowych. Zaliczają się do nich: PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna, Tauron Wytwarzanie, Enea Wytwarzanie, Enea Elektrownia Połaniec oraz Energa Elektrownie Ostrołęka.

W drugim etapie nabyte spółki wejdą w skład PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna (GiEK). Operacja ta ma się odbyć poprzez  wniesienie przez Skarb Państwa akcji lub udziałów tych spółek na podwyższenie kapitału zakładowego PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna. Ostatecznie GiEK ma działać jako NABE. Skarb Państwa ma objąć gwarancjami 70 proc. zobowiązań finansowych NABE. Zgodnie z projektem ustawy gwarancje mają dotyczyć tylko kapitału. Do zobowiązań finansowych objętych gwarancjami nie będą zaliczać się odsetki i inne koszty. Projekt przewiduje trzy rodzaje instrumentów finansowych w ramach gwarancji dla NABE:

- Kredyt odnawialny.

- Długoterminowe pożyczki.

- Limity przed rozliczeniowe na zakup uprawnień do emisji CO2 i waluty potrzebnej do ich rozliczenia.

Alert legislacyjny: rząd wprowadza zmiany w limicie zamrożonej ceny energii

Co z tego wynika?

Rząd poprzez ten projekt ustawy ma zamiar wprowadzić reformy niezbędne dla implementacji przepisów UE oraz konieczne dla efektywnej transformacji energetycznej. Wskazuje na to przede wszystkim decyzja o wydzieleniu toksycznych aktywów ze spółek chcących inwestować w zieloną energię. Jest to posunięcie zarówno rozsądne jak i mainstreamowe – podobną operację w tym zakresie wykonał niemiecki RWE.

Przyjęcie takiego projektu ustawy oraz uchwalenie przez Sejm w trzecim czytaniu projektu ustawy o osłonach socjalnych dla pracowników sektora elektroenergetycznego i branży górnictwa węgla brunatnego, świadczy także o tym, że w najbliższym czasie nastąpi wygaszanie kopalń i części sektora energetycznego opartego na węglu. Problemem pozostaje oczywiście kwestia finansowania transformacji energetycznej w tym również zobowiązań związanych z działalnością NABE, gdyż stan finansów publicznych jest w kiepskim stanie, a rząd zamierza realizować jeszcze kilka innych ambitnych projektów jak np. budowa CPK lub budowa elektrowni jądrowych, przez co można przewidywać, że realizacja celów w zakresie „zielonej polityki energetycznej” będzie przebiegała niekoniecznie po myśli rządzących.

Alert europejski: Co dalej z Unią Energetyczną?