Alert legislacyjny: Rząd wskazuje kto będzie odpowiedzialny za odpady promieniotwórcze

Nowe przepisy nie tylko doprecyzowują kwestie lokalizacyjne dla elektrowni atomowych, ale także wskazują kto będzie odpowiedzialny za odpady promieniotwórcze i ich składowanie. 

Obszar legislacyjny 

Projekt rozporządzenia Rady Ministrów z 22 września 2023 r. w sprawie szczegółowego zakresu przeprowadzania wstępnej oceny terenu przeznaczonego pod lokalizację obiektu energetyki jądrowej będącego równocześnie obiektem jądrowym, przypadków wykluczających możliwość uznania terenu za nadający się do lokalizacji obiektu energetyki jądrowej będącego równocześnie obiektem jądrowym oraz szczegółowego zakresu wstępnego raportu lokalizacyjnego dla takiego obiektu ma na celu uszczegółowienie wymogu ustawowego dotyczącego określenia szczegółowego zakresu wstępnej oceny terenu przeznaczonego pod obiekt energetyki jądrowej oraz szczegółowego zakresu wstępnego raportu lokalizacyjnego, a także określenie terenów nienadających się pod lokalizacje obiektu energetyki jądrowej. 

Ścieżka legislacyjna 

Projekt rozporządzenia został poddany pod prace Rady Ministrów i znajduje się obecnie na etapie opiniowania. 

Koalicja Obywatelska: jeśli utworzymy rząd przeanalizujemy czy atomowa umowa z Amerykanami się opłaca i rozważymy jej zerwanie

Najważniejsze informacje 

Ustawodawca na podstawie art. 5b ust. 8 ustawy z dnia 29 czerwca 2011 r. o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących ma zamiar wprowadzić szczegółowe regulacje dotyczące lokalizacji obiektu energetyki jądrowej.  

W projekcie rozporządzenia zawarto szeroką definicję obiektu energetyki jądrowej, którym jest nie tylko elektrownia jądrowa oraz pracujące wokół niej zakłady jak np. zakład wzbogacania izotopowego, ale także bezpośrednie związane z którymkolwiek z tych obiektów i znajdujące się na jego terenie obiekty służące do przechowywania odpadów promieniotwórczych oraz reaktor badawczy.  

W rozporządzeniu wymieniono elementy wstępnej oceny terenu przeznaczonego pod lokalizację obiektu energetyki jądrowej. Powinna ona zawierać m.in.: analizy z zakresu: sejsmiki i tektoniki, warunków geologiczno-inżynierskich występujących na obszarze lokalizacji inwestycji, warunków hydrogeologicznych, hydrologii i meteorologii, zdarzeń zewnętrznych będących skutkiem działalności człowieka, zdarzeń zewnętrznych będących skutkiem działania sił przyrody, gęstości zaludnienia i zagospodarowania terenu, rozpoznania budowy geologicznej podłoża.  

Wg projektu rozporządzenia uznanie terenu za nadający się do lokalizacji na nim obiektu energetyki jądrowej jest wykluczone, m.in. jeśli w wyniku wstępnej oceny tego terenu stwierdzono: występowanie gruntów słabonośnych, ryzyko wystąpienia zjawisk geologicznych zagrażających stabilności podłoża. Wstępny raport lokalizacyjny miałby natomiast zawierać m.in.: wskazanie rodzaju planowanego obiektu, analizę czynników z zakresu sejsmiki i tektoniki, zatwierdzoną dokumentację geologiczno-inżynierską. 

Kolejny krok w budowie elektrowni jądrowej w Polsce. Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska wydał decyzję środowiskową

Co z tego wynika? 

Projekt rozporządzenia jest z pewnością potrzebnym uzupełnieniem polskiego porządku prawnego nie tylko z powodów formalno-prawnych, ale również ekonomiczno-biznesowych, gdyż z jednej strony stosowne rozporządzenie musi być przygotowany zgodnie z art. 5b ust. 8 ustawy o inwestycjach jądrowych, a z drugiej strony kwestie w nim uregulowane są istotną wskazówką dla inwestora mającego zamiar wybudować np. elektrownię jądrową.  

Z punktu widzenia biznesu znaczenie mają nie tylko parametry lokalizacyjne, ale wymogi formalne wstępnego raportu lokalizacyjnego, gdyż jego przedłożenie przez inwestora i zaopiniowanie przez Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki ma kluczowe znaczenie dla wydania decyzji lokalizacyjnej. Pozytywnie należy ocenić także fakt, że możliwie szeroko zdefiniowano obiekt energetyki jądrowej, co naszym zdaniem pozwoli np. uniknąć wątpliwości, czy składowisko odpadów promieniotwórczych wchodzi w skład obiektu i kto jest za niego odpowiedzialny również w zakresie usuwania takich odpadów.  

Jednak na chwilę obecną rozporządzenie nie będzie miało kluczowego przełożenia na rzeczywistość gospodarczą, gdyż w dalszym ciągu (mimo wydania pierwszej decyzji środowiskowej) nie zdecydowano w jakim modelu biznesowym i na jakich zasadach miałaby funkcjonować potencjalna elektrownia jądrowa.