Idą podwyżki. Od 2026 r. każdy kawałek drewna w UE ma mieć własną kartę informacyjną. To samo dotyczy wołowiny, kakao czy kawy
Unia Europejska planuje zmienić sposób, w jaki produkujemy i konsumujemy produkty pochodzące z lasów. Wprowadzane przepisy to krok w stronę ochrony środowiska, który brzmi niemal jak science fiction – każdy kawałek drewna, każde ziarno kawy czy kawałek skóry będą musiały mieć własną „kartę informacyjną”, udowadniającą, że ich produkcja nie przyczyniła się do niszczenia lasów.
„Kolczykowanie” produktów?
Choć nazwa może wydawać się żartobliwa, w praktyce chodzi o dokładną dokumentację pochodzenia surowców. Unijne rozporządzenie (UE) 2023/1115 wymaga od firm monitorowania i raportowania pochodzenia ich produktów. Każdy surowiec będzie musiał być geolokalizowany do konkretnej działki, z której pochodzi. Taki system ma na celu zapewnienie, że produkty nie przyczyniają się do wylesiania ani degradacji środowiska.
Wylesianie to jedno z największych zagrożeń dla klimatu i bioróżnorodności. Globalne tempo niszczenia lasów jest alarmujące, a Unia Europejska – jako jeden z największych konsumentów wielu surowców – chce ograniczyć swój negatywny wpływ na środowisko. Nowe przepisy obejmują takie produkty jak drewno, kawa, kakao, soja, wołowina, olej palmowy czy kauczuk.
SUBSKRYBUJ NASZ NEWSLETTER LEGISLACJI EUROPEJSKIEJ
Polska branża leśna i meblarska zaniepokojona
W Polsce nowe przepisy spotkały się z mieszanymi reakcjami. W lutym 2022 roku podczas posiedzenia Sejmu ówczesny wiceminister klimatu i środowiska Edward Siarka ostrzegł, że rozporządzenie może negatywnie wpłynąć na branżę leśną, rolnictwo oraz sektor spożywczy. Podkreślił także, że szczególnie zagrożony jest polski przemysł meblarski, który stanowi znaczącą część eksportu kraju i buduje polską markę za granicą.
Polska, będąca jednym z największych producentów mebli w Europie, może odczuć nowe regulacje bardziej dotkliwie niż inne państwa członkowskie. Wprowadzenie obowiązku szczegółowej dokumentacji pochodzenia drewna może wpłynąć na konkurencyjność sektora, szczególnie w przypadku mniejszych firm, które nie mają odpowiednich zasobów na wprowadzenie nowych procedur.
Co zmieni się dla przedsiębiorców?
Firmy będą musiały dokładnie udokumentować, skąd pochodzą ich produkty – z dokładnością aż do konkretnej działki, na której zostały wyprodukowane. Brzmi jak wyzwanie? Na pewno. Ale dzięki nowoczesnym systemom informacyjnym, takim jak platforma TRACES, Komisja Europejska chce uprościć ten proces. Każda partia towaru będzie musiała być zgłoszona i zarejestrowana w centralnym systemie.
Prace w Polsce nad wdrożeniem przepisów
Mimo zastrzeżeń zgłaszanych przez polski rząd, rozporządzenie zostało przyjęte przez Parlament Europejski i Radę UE w czerwcu 2023 roku. Obecnie Ministerstwo Klimatu i Środowiska pracuje nad wyznaczeniem organu odpowiedzialnego za nadzór nad wdrażaniem przepisów w Polsce. Jednocześnie do resortu wpływa coraz więcej pytań od przedsiębiorców, co wskazuje na potrzebę szerokich działań informacyjnych.
Rozporządzenie zacznie obowiązywać od 30 grudnia 2025 roku. Mikro i małe przedsiębiorstwa będą miały dodatkowe sześć miesięcy, czyli do czerwca 2026 roku, na dostosowanie swoich procesów do nowych wymogów. Od tego czasu każda partia produktu będzie musiała być zgłoszona w specjalnym systemie informacyjnym Komisji Europejskiej.
