Shutdown rządu USA coraz bliżej - co to znaczy dla gospodarki i rynków

Udostępnij

W najnowszej analizie Goldman Sachs ekonomiści piszą wprost: jeśli Kongres nie dogada się w sprawie krótkiego prowizorium budżetowego (Continuing Resolution, czyli tymczasowe przedłużenie finansowania, żeby uniknąć przerwy), finansowanie rządu może się wyłączyć już 1 października. „Shutdown wydaje się bardziej prawdopodobny niż jego uniknięcie” [A shutdown seems more likely than not] - z zastrzeżeniem, że takie sytuacje potrafią się odwrócić w ostatniej chwili.

Cena złota z kolejnymi rekordami. 8 spółek wydobywczych, które wyprzedzają metal i rynek

O co w ogóle chodzi?

USA co roku uchwalają pakiet ustaw wydatkowych. Gdy zbliża się termin wygaśnięcia środków, Kongres często sięga po wspomniane prowizorium. Tym razem Senat i Izba Reprezentantów chcą czegoś innego i na innych warunkach. Ważny szczegół: częścią sporu są zapisy dotyczące Medicaid (publiczny program ubezpieczenia zdrowotnego dla osób o niższych dochodach, współfinansowany przez rząd federalny i stany). Senat proponuje cofnięcie przyjętych wcześniej ograniczeń w Medicaid i przedłużenie dopłat do składek zdrowotnych. Bez ponadpartyjnych 60 głosów w Senacie żadna wersja nie przejdzie.

Putinowi i Rosji nie opłaca się kończyć wojny – Andrzej Szurek | Procent Składany

Co oznacza shutdown w praktyce?

To nie jest „zamknięcie państwa”, tylko zamrożenie finansowania części urzędów i programów. Świadczenia obowiązkowe - jak Social Security, Medicare/Medicaid, obsługa długu i ściąganie podatków - działają dalej. Zatrzymują się za to wydatki uznaniowe (discretionary) - a to ok. 25% budżetu. W poprzednich shutdownach ok. 40% cywilnych pracowników federalnych trafiało na przymusowe urlopy bezpłatne - po angielsku furlough (formalnie: czasowe zawieszenie w pracy z gwarancją wyrównania pensji po wznowieniu finansowania). „W praktyce ok. 900 tys. osób poszłoby na furlough” [around 900k workers].

Fed tnie stopy o 25 pb. Nie czas na fajerwerki, to „cięcie zarządzania ryzykiem”. Najważniejsze wątki z konferencji prasowej

Ekonomicznie to bardziej szum niż trzęsienie ziemi - o ile przerwa nie potrwa długo. Goldman liczy, że każdy tydzień shutdownu odejmuje ok. 0,15 pp z annualizowanego wzrostu PKB w IV kwartale, z lustrzanym odbiciem w I kwartale po przywróceniu finansowania. „Łączny wpływ fiskalny byłby niewielki” [The overall fiscal effect... would be small], chociaż dłuższy impas może przyciąć zlecenia na usługi od prywatnych kontraktorów czy projekty IT i R&D.

Najbardziej dokuczliwy dla rynku jest brak danych. „Niemal wszystkie rządowe publikacje statystyczne zostałyby odłożone” [Nearly all federal data releases would be postponed] - w tym raport z rynku pracy i inflacja CPI. Z historii: w latach 1995/96 i 2013 payrolls i CPI wychodziły z opóźnieniem, czasem dłuższym niż sam przestój. Co może zostać? Tygodniowe wnioski o zasiłek (DOL), dzienny raport skarbu (DTS) i publikacje Rezerwy Federalnej.

Nagłówki mogą też zafałszować obraz rynku pracy. W ankiecie gospodarstw federalni pracownicy na furlough bywają błędnie zaliczani do osób „z pracą, ale nieobecnych”, co może tymczasowo podbić stopę bezrobocia o 0,1-0,2 pp, jeśli epizod obejmie tydzień referencyjny. „Payrolls powinny mieć minimalny wpływ” [little impact on payrolls], bo prawo gwarantuje wyrównanie pensji po zakończeniu przerwy.

Nadmierna koncentracja na USA to duże ryzyko, ostrzega znany bank, i pokazuje 15 spółek dla inwestorów szukających dywersyfikacji

Rynki finansowe?

Tu nie ma jednego schematu. „Shutdowny miały mieszany wpływ na akcje, rentowności i dolara” [shutdowns have had a mixed impact]. Częściej po starcie spadała rentowność 10-latek, a dolar słabł, ale - i to klucz - po otwarciu rządu zwykle nie było „cofki”. Innymi słowy: dominowały inne historie. Dzisiejsza sytuacja też jest specyficzna, bo nie ma równoległej batalii o limit zadłużenia.

Prognozy dla dolara i bitcoina są jednoznaczne. Donald Trump osłabia USD, co może dać paliwo BTC i innym kryptowalutom

Polityczny zegar tyka. Przeszłość podpowiada, że miękkimi deadline’ami bywały terminy żołdu w wojsku. „Pierwsza data potencjalnie zagrożonej wypłaty to 15 października” [The first military pay date at risk appears to be Oct. 15] - to moment, w którym presja na kompromis rośnie. Do tego czasu, jeśli shutdown w ogóle ruszy, rynek będzie żył lukami w kalendarzu danych i większą nerwowością na nagłówki. To nie jest środowisko, w którym opłaca się forsować wielkie tezy - lepiej zachować margines bezpieczeństwa.