Polska w '24 odnotowała poprawę w większości wskaźników WGI Banku Światowego

Bank Światowy opublikował wskaźniki Worldwide Governance Indicators (WGI) za 2024 r., które odgrywają istotną rolę w metodologiach ratingowych agencji Moody's i Fitch. Polska odnotowała drugi rok z rzędu bezwzględną i względną poprawę w większości wskaźników.

W 2025 r., dla danych za 2024 r. i poprzednie okresy, Bank Światowy przeprowadził rewizję metodologii.

Poniżej wartości wskaźników WGI (skala od -2,5 do 2,5) dla Polski. Im wyższa wartość, tym lepiej postrzegane wskaźniki governance wg kategorii dla danego kraju.

Poniżej tabela z miejscem Polski na skali absolutnej dla porównania między krajami - nowość metodologiczna dla danych od 2024 r., przeliczonych za wszystkie lata wstecz od 1996 r. Oceny WGI w tym układzie są przedstawiane w skali od 0 do 100, z 90-proc. przedziałami ufności - ma to ułatwić porównania między krajami i w czasie.* Poprzednio WGI operowały na relatywnej skali centylowej.

* Po rewizji metodologii WGI ocena governance dla każdego kraju jest odwzorowywana na skali absolutnej przy użyciu dwóch krajów referencyjnych: jednego, który osiąga maksymalną możliwą wartość we wszystkich reprezentatywnych wskaźnikach źródłowych (przypisywana jest mu wartość 100), oraz jednego, który osiąga minimalną wartość (wartość 0). Te dwie wartości referencyjne określają górną i dolną granicę funkcji punktacji, a wszystkie szacunki dla poszczególnych krajów i lat są liniowo przeskalowywane pomiędzy nimi.

BŚ publikuje WGI co roku jesienią, a dane w całości dotyczą roku poprzedzającego ich publikację.

Co odzwierciedlają poszczególne wskaźniki WGI:

Głos wyborców i odpowidzialność (Voice & Accountability) - postrzeganie do jakiego stopnia obywatele mogą uczestniczyć w wyborze swojego rządu, w tym uczciwości wyborów, oraz mechanizmów odpowiedzialności wobec obywateli – odzwierciedlone w dostępie do informacji, organach nadzoru nad rządem oraz silnym środowisku mediów tradycyjnych/cyfrowych;

Stabilność polityczna (Political Stability) - postrzeganie do jakiego stopnia władza polityczna i sprawowanie rządów są wolne od destabilizacji oraz prawdopodobieństwo, że władza zostanie podważona lub zmieniona za pomocą środków przemocy, przymusu lub działań niezgodnych z konstytucją.

Skuteczność rządzenia (Government Effectiveness) - postrzeganie jakości usług publicznych, służby cywilnej, formułowania i wdrażania polityk rządu oraz wiarygodności decyzji rządu.

Jakość regulacji (Regulatory Quality) - postrzeganie zdolności rządu do opracowywania i wdrażania polityk/regulacji sprzyjających rozwojowi sektora prywatnego.

Praworządność (Rule of Law) - postrzeganie stopnia, w jakim podmioty przestrzegają i stosują się do zasad społecznych, w tym: egzekwowanie umów, praw własności, działania policji, sądów, prawdopodobieństwo przestępczości i przemocy.

Kontrola korupcji (Control of Corruption) - postrzeganie stopnia, w jakim władza publiczna jest wykorzystywana do osiągania prywatnych korzyści, w tym zarówno drobnej, jak i wielkiej korupcji, a także przejmowania państwa przez elity i prywatne interesy.

Pełna metodologia WGI i dane dostępne są na stronach Banku Światowego.

Dane WGI są brane pod uwagę przez agencje Moody's i Fitch w procesie tworzenia oceny ratingowej kraju.

Moody's stosuje wskaźniki WGI jako jeden z elementów oceny jakości instytucjonalnej kraju (sekcje metodologii: "jakość instytucji legislacyjnych i władzy wykonawczej", "siła społeczeństwa obywatelskiego oraz sądownictwa"). Ponadto wskaźniki WGI służą do oceny ryzyka politycznego danego kraju ("ryzyko krajowe i geopolityczne"). Moody's wykorzystuje wszystkie wskaźniki WGI, w zależności od sekcji metodologii.

Ważniejszą niż u Moody's rolę wskaźniki WGI odgrywają w metodologii Fitch, gdzie odpowiadają one za ponad 20 proc. wagi dla całej oceny ratingowej (22,1 proc. wg aktualizacji z września 2025 r.). Fitch bierze pod uwagę średnią ze wszystkich 6 wskaźników WGI.

Pełne wersje metodologii dostępne są na stronach internetowych agencji.

(PAP Biznes)

tus/ asa/