Europa Środkowa i Turcja: przegląd informacji z ubiegłego tygodnia i zapowiedź tygodnia

Produkcja przemysłowa w Turcji i Rumunii za sierpień spadła. W tym tygodniu banki centralne Turcji i Węgier podejmą decyzje ws. polityki monetarnej.

RYNKI W UBIEGŁYM TYGODNIU

TURCJA

Produkcja przemysłowa nad Bosforem spadła w sierpniu o 3,6 proc. rdr w porównaniu z -1,1 proc. miesiąc wcześniej, po korekcie z -1,2 proc. Oczekiwano -0,7 proc. Miesiąc do miesiąca produkcja spadła o 2,8 proc. wobec +4,3 proc. w poprzednim miesiącu.

Stopa bezrobocia w Turcji wzrosła w lipcu do 13,9 proc., podczas gdy miesiąc wcześniej bezrobocie wynosiło w Turcji 13 proc.

Turecka armia i sprzymierzeni z nimi dżihadystyczni bojownicy rozpoczęli inwazję na północno-wschodnią Syrię (Rożawa) 9 października, po ogłoszeniu przez Trumpa decyzji o wycofaniu żołnierzy amerykańskich z północnej Syrii. Kurdowie określili ją jako "cios w plecy".

We wtorek kurdyjskie władze autonomicznego regionu Rożawy doszły do porozumienia z prezydentem Syrii Baszszarem al-Asadem, po czym syryjskie wojska i sprzymierzone z nimi oddziały rosyjskie wkroczyły do opuszczonych przez Amerykanów miast, m.in. Manbidżu.

W północno-wschodniej Syrii stacjonowało ok. tysiąca żołnierzy USA, którzy od 2014 r. wspierali Syryjskie Siły Demokratyczne w walce z dżihadystami Daesh. Teraz siły USA zgrupowały się wokół lotniska niedaleko miasta Kobane, skąd droga lotniczą mają być stopniowo ewakuowane z Syrii. Do Kobane wkroczyli niedawno syryjscy i rosyjscy żołnierze.

Wiceprezydent USA Mike Pence powiedział w czwartek po rozmowie z prezydentem Turcji Recepem Tayyipem Erdoganem, że prezydent Donald Trump zniesie nałożone na Ankarę sankcje, gdy wejdzie w życie rozejm w północno-wschodniej Syrii. Strona turecka twierdzi, że otrzymała to, co chciała - bezpieczną strefę przygraniczną. Wymiana ognia miała zostać zawieszona na 5 dni.

Prezydent USA Donald Trump nałożył w poniedziałek sankcje na trzech tureckich ministrów. W Kongresie USA trwają prace nad kolejnym pakietem sankcji.

„Nasi ludzie nie chcieli tej wojny. Z zadowoleniem przyjmujemy zawieszenie broni, ale będziemy się bronić w przypadku każdego ataku. Wstrzymanie ognia to jedno, a poddanie się to coś innego i jesteśmy gotowi się bronić. Nie zaakceptujemy okupacji północnej Syrii ”- powiedział lokalnej telewizji kurdyjski przywódca polityczny Saleh Muslim.

SDF oskarżyło wojska tureckie o kontynuowanie ostrzału artyleryjskiego i z powietrza na pozycje kurdyjskich bojowników oraz cele cywilne, w tym szpital w Ras al-Ajn. Erdogan zapewniał, że Turcja przestrzega zawieszenia broni. Prezydent Turcji ma się spotkać we wtorek w Soczi z prezydentem Rosji Władimirem Putinem, by dyskutować o wojnie w Syrii, w której Moskwa jest kluczowym sojusznikiem rządu w Damaszku, pomagającemu obecnie Kurdom.

Prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan powiedział w piątek, że turecka ofensywa na północnym wschodzie Syrii zostanie wznowiona we wtorek wieczorem, jeśli do tego czasu siły Kurdów syryjskich nie wycofają się z tego regionu.

Reuters przypomina, że ekspedycja sił tureckich zmusiła do ucieczki 200 tys. cywilów. Inspektorzy ONZ mają także zbadać, czy Turcy dopuścili się zbrodni wojennych, używając bomb z białym fosforem i napalmu przeciwko dzieciom.

Trump nazwał umowę Pence-Erdogan "wspaniałym dniem dla cywilizacji", lecz w nie wszyscy politycy w USA są podobnego zdania.

"Podsumujmy - ta umowa zasadniczo daje Erdoganowi wszystko, czego chce - ratyfikuje tureckie przejęcie ogromnego obszaru i wzywa Kurdów do opuszczenia ich terytorium, w przeciwnym razie rzeź będzie kontynuowana. To nie jest zwycięstwo dyplomatyczne - to zwieńczenie porzucenia Kurdów przez Trumpa” - powiedział demokratyczny senator Chris Murphy.

Przez pięć lat Amerykanie walczyli z Państwem Islamskim wraz z Syryjskimi Siłami Demokratycznymi (SDF), na czele których stoją kurdyjskie milicje Ludowych Jednostek Samoobrony (YPG). W walkach z tzw. "Państwem Islamskim" zginęło ok. 12 tys. kurdyjskich żołnierzy.

CZECHY

Odczyt inflacji PPI we wrześniu wskazał wzrost o 1,9 proc. rdr vs +2,1 proc. miesiąc wcześniej. Oczekiwano 1,9 proc. Miesiąc do miesiąca ceny producenta wzrosły o 0,1 proc. vs +0,1 proc. miesiąc wcześniej.

RUMUNIA

Sierpniowa produkcja przemysłowa w Rumunii spadła o 6,7 proc. rdr wobec -5,0 proc. miesiąc wcześniej, po korekcie z -6,4 proc. Miesiąc do miesiąca produkcja przemysłowa wzrosła o 0,1 proc. wobec -1,8 proc. w poprzednim odczycie, po rewizji z -3,3 proc.

(PAP Biznes)

kkr/ gor/