Inwestowanie alternatywne - fundusze hedge
Fundusze hedge są jednym z najbardziej rozwijających się segmentów na rynku inwestycji alternatywnych. Ich powstanie datuje się na lata pięćdziesiąte XX wieku. W 1949 roku Alfred Winslon Jones, socjolog z wykształcenia, wpadł na pomysł, aby zarabiać niezależnie od panującej na giełdzie koniunktury. Zebrał grupę inwestorów, która powierzyła mu swój kapitał. Również sam Jones zainwestował swoje środki pieniężne i zaproponował pobranie prowizji dopiero po osiągnięciu określonego zysku. Było to rewolucyjne jak na owe czasy podejście przez zarządzającego. Swój sukces zawdzięczał strategii zabezpieczającej. Zastosował krótką sprzedaż, która polega na tym, że fundusz pożycza akcje od innego inwestora, a gdy cena spada, akcje, które trzeba oddać można taniej kupić i zarobić na spadku. W ten sposób chronił powierzony kapitał inwestorów podczas dekoniunktury. Ta strategia zapoczątkowała powstanie na rynku nowego rodzaju instrumentów inwestycyjnych – funduszy typu hedge. Nazwę wzięto od słowa "to hedge" czyli zabezpieczać.
Celem funduszy hedge jest zminimalizowanie wahań wartości udziałów i ryzyka przy jednoczesnej maksymalizacji zysków. Można je spotkać wszędzie tam gdzie istnieje potencjalny zysk. Spekulują na rynkach kontraktów terminowych na surowce, metale, waluty itp. Pojawiają się przy okazji fuzji, przejęć, bankructw spółek.
Wbrew powszechnej opinii nie wszystkie fundusze hedge są obarczone wysokim ryzykiem inwestycyjnym, choć zdarzają się również spektakularne bankructwa. Tak było w 2006 roku z funduszem Amaranth Advisors LLC, który stracił na rynku kontraktów terminowych na gaz ziemny 6 mld dolarów co stanowiło 70% wszystkich aktywów.
Obecnie na rynku prowadzi działalność około 12 tysięcy funduszy hedgingowych, których aktywa przekraczają już ponad 1 bilion dolarów. Przewiduje się, że w przeciągu 2 lat aktywa te zwiększą się o 50%. Największa ilość funduszy hedge działa na rynku amerykańskim. Ze względu na ograniczanie kosztów działalności rejestrowane są również w tzw. rajach podatkowych (np. wyspy Bahama).W Europie najwięcej funduszy znajdziemy w Luksemburgu, Irlandii i Niemczech.
Co różni fundusze hedge od "normalnych" funduszy?
Podczas, gdy zwykłe fundusze są ściśle powiązane z rynkiem akcji i uzależnione od koniunktury to korelacja funduszy hedge jest dokładnie odwrotna. Również zasada pobierania opłat jest inna. Podczas, gdy zwykłe fundusze pobierają opłaty za zarządzanie bez względu na osiągane wyniki to hedge pobierają przeważnie opłatę od aktywów w wysokości około 2% i drugą zależną od osiągniętych wyników na poziomie około 20%. Przykładowo polskie fundusze akcji pobierają opłatę za zarządzanie na poziomie 4-5% nawet w obecnej sytuacji, gdy przynoszą straty inwestorom sięgające 40% za ostatnie półrocze. Ponadto, zwykłe fundusze, w przeciwieństwie do hedge, mają różnego rodzaju ograniczenia inwestycyjne. Zarządzający w funduszach hedgingowych często sami inwestują swój kapitał w fundusze. Wydawane są tutaj zamiast jednostek uczestnictwa certyfikaty, które są wyceniane raz w miesiącu. Rynek hedge w Polsce dopiero zaczyna się rozwijać. Jedynie TFI Superfund jest typowym funduszem hedgingowym. TFI Investors i Opera posiadają możliwości podobne do funduszy hedge.TFI Superfund
Superfund zaczął działalność w grudniu 2005 roku. Jedynym akcjonariuszem Towarzystwa jest austriacka firma SUPERFUND Asset Management GmbH. Superfund TFI składa się z trzech funduszy: Superfund SFIO i Superfund TREND PLUS różniących się konstrukcją i - co za tym idzie - opłatami i minimalną kwotą inwestycji i jest dostępny we wszystkich czołowych firmach doradztwa inwestycyjnego. Polski Superfund inwestuje środki finansowe w fundusz Superfund zarejestrowany w Luksemburgu.Koszty subfunduszu Superfund
- Opłata za zarządzanie
- 1,20% rocznie
- Opłata manipulacyjna
- 4,50%
- Opłata za umorzenie w ciągu 12 miesięcy od otwarcia rejestru
- 2,00%
- Opłata za zamianę
- 1,00%
- Min.wpłata
- 5000 zł
Superfund TREND PLUS POWIĄZANY FIO
Jest to fundusz przeznaczony dla osób chcących zainwestować mniejsze kwoty - od 5 000 zł - lub równowartość w walucie EUR lub USD - oraz Plan Systematycznego Inwesowania 3- i 5-letni już od 100 zł (3 600 zł przez 3 lata).TFI Investors
Towarzystwo to w swojej ofercie posiada 4 fundusze:- Investors FIZ - uniwersalny fundusz
- Investors Gold FIZ - inwestuje w metale szlachetne i spółki związane z wydobyciem
- Investors BiR FIZ - inwestuje w spółki w Rumunii i Bułgarii
- Investors LBO FIZ - inwestuje w spółki niepubliczne
- Stała roczna opłata za zarządzanie w wysokości 2 % wartości aktywów netto funduszu.
- Prowizja za wyniki w wysokości 20 % zysku. Pobierana wyłącznie, gdy zysk w skali roku przekroczy min 15%.
TFI Opera
Oprócz funduszu zamkniętego Opera FIZ TFI proponuje fundusz parasolowy z wydzielonymi subfunduszami:- Subfundusz OPERA Avista.pl – subfundusz papierów dłużnych.
- Subfundusz OPERA Universa.pl – subfundusz oportunistyczny, inwestujący głównie w akcje, którego polityka inwestycyjna możliwie wiernie naśladuje rozwiązania OPERA FIZ.
- OPERA Za 3 Grosze FIZ to de facto strategia sprawdzonego funduszu OPERA FIZ dostępna szerokiemu gronu inwestorów w postaci funduszu notowanego na warszawskiej giełdzie. Innymi słowy to połączenie strategii możliwej tylko w przypadku funduszy zamkniętych (krótkie pozycje, private equity, kontrakty terminowe, arbitraż, opcje, surowce, papiery komercyjne) z płynnością właściwą dla funduszy otwartych (codzienne notowania certyfikatów na giełdzie).
- OPERA NGO SFIO – fundusz przeznaczony jest dla osób prawnych, działających na rzecz dobra społecznego.
- OPERA FNP SFIO – fundusz przeznaczony jest wyłącznie dla Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej.
- OPERA Karolina FIZ – fundusz stworzony dla znanego inwestora giełdowego oraz jego rodziny.
- Opłata stała za zarządzanie Funduszem wynosi 2,75% w skali roku.
- Prowizja od zysku wynosi 20% - opłata ta pobierana jest od wzrostu wartości certyfikatu od ostatniego poziomu, przy którym pobierano opłatę; opłata pobierana jest po zakończeniu każdego kwartału, ale tylko w przypadku ustanowienia przez wartość aktywów netto na certyfikat nowego historycznego maksimum tzw. zasada “high water-mark”.
Wyniki historyczne funduszy hedge w Polsce
Rok 2007
- TFI Investors
- +33,25%
- Superfund B
- +5,44%
- Opera za 3 grosze
- -3,58%
- Opera Universa
- +39,02%
Zachowanie polskich funduszy typu hedge podczas spadków na warszawskiej giełdzie
Luty 2007
- Superfund A
- -9,28%
- Superfund B
- -10,98
- Superfund C
- -14,08%
- Opera FIZ A
- +1,37%
- Opera FIZ B
- +1,2%
- Investor FIZ
- +6,11%
- Investor Gold FIZ
- +4,69%
Listopad 2007
- Investors
- -7,31%
- Opera za 3 grosze
- -11,05%
- Superfund B
- -0,58%